काठमाडौं । आजभन्दा २५ वर्षअघि समय । मानिसहरु मध्यरातमा अमेरिकाका ठूला कम्प्युटर खुद्रा स्टोर कम्प युएसए र बेस्ट बाइमा लाइन लागेर उभिएका थिए ।
यो कुनै ‘कल अफ ड्युटी’ गेम, एप्पलको लेटेस्ट आईपोड वा कुनै त्यस्तो नयाँ हार्डवेयर थिएन, जसका लागि यी ग्राहकहरु कुरिरहेका थिए । वास्तवमा त्यो एउटा सफ्टवेयर थियो, विण्डोज ९५ ।
२४ अगस्ट १९९५ मा माइक्रोसफ्टको विण्डोज ९५ सार्वजनिक भएको थियो । यो एकदमै ठूलो अपेक्षाका साथ सार्वजनिक भएको थियो । माइक्रोसफ्टका सहसंस्थापक बिल गेट्सको साथमा हलिउड हास्य कलाकार जे लेनोले उक्त सफ्टवेयर सार्वजनिक गरेका थिए ।
त्यो दिन माइक्रोसफ्टको लागि निकै ठूलो उत्सव थियो । आज हामीले कम्प्युटरमा जुन स्टार्ट बटन थिच्छौं, त्यसलाई ‘स्टार्ट मी अप’ भनेर टेलिभिजनहरुमा ठूला ठूला विज्ञापनहरु प्रसारण भइरहेका थिए ।
कम्पनीले विण्डोज ९५ को लागि जेनिफर एनिस्टोन र म्याथ्यू पेरीलाई ल्याएर घण्टौं लामो साइबर सिटकम बनाएको थियो । विण्डोज ९५ सफ्टवेयर यति धेरै चर्चित बन्यो कि पहिलो पाँच हप्तामा नै यसको ७० लाख कपी बिक्री भयो ।
सार्वजनिक समारोहको त्यो तामझाम बाहेक कम्प्युटर गिक्स अर्थात् प्रविधिका जानकारहरु विण्डोज ९५ को उच्चतम् अनुभव लिन पेन्टियम तथा ४८६ प्रोसेसर, आईडीई तथा एससीएसआई हार्ड ड्राइभ, डबल स्पीड सीडी रोम र साउण्ड ब्लास्टर अडियो कार्डबीच कुन छनाेट गर्ने भनेर सोचिरहेका थिए । माइक्रोसफ्टले उक्त सफ्टवेयरमा धेरै नयाँ फिचरहरु थप गरेको थियो ।
तर सबैभन्दा ठूलो फिचर भनेको नयाँ स्टार्ट बटन, मेनु, टास्कबार थिए । यी फिचरले एप्लिकेसन डिस्कभर गर्न र अपरेटिङ सिस्टमलाई नेभिगेट गर्न सजिलो बनाइदिएको थियो । विण्डोज ३.१ र एमएस डसबाट ९५ मा जाँदा मल्टिटास्किङमा सुधार र ग्राफिकल इन्टरफेस सबैभन्दा ठूला छलाङ थिए । तर त्यो इन्टरफेस मसिनटोस र ओएस/२ का प्रयोगकर्ताहरुका लागि भने उस्तै नै थिए ।
विण्डोज ९५ को सबै कुरा स्टार्ट बटन मात्र होइन । ३२ बिटको ओएस (अपरेटिङ सिस्टम) बाहेक यसमा रहेको अर्को महत्वपूर्ण फिचर भनेको यसले २५० भन्दा धेरै शब्द भएको लामो फाइलनेमलाई समेत सपोर्ट गर्दथ्यो ।
आज २०२० को एउटा आधारभूत फिचर लाग्छ, तर तत्कालीन अवस्थामा यो फिचरले नेमिङ डकुमेन्टलाई धेरै नै सजिलो बनाइदिएको थियो । यसको अर्को ठूलो फिचर भनेको प्लग र प्ले हो । यसले हार्डवेयरलाई स्वचालित रुपमा डिटेक्ट र इन्स्टल गर्दछ । पछिल्ला रिलिजहरुमा प्लग तथा प्लेमा निकै सुधार भयो ।
विण्डोज ९५ मा थिए अरु नयाँ फिचर
विण्डोज ९५ का लागि माइक्रोसफ्टसँग अन्य महत्वकांक्षी योजनाहरु पनि थिए । एउटा नयाँ माइक्रोसफ्ट नेटवर्क एमएसएन एप्लिकेसन डेस्कटिममा महत्वपूर्ण आइकनसहित आएको थियो । ईमेल, च्याटरूम, न्युजग्रूप र डायलअप कनेक्सनद्वारा पहिलो डब्लुडब्लुडब्लु होम पेजमा एक्सेस दिन एमएसएनको डिजाइन गरिएको थियो ।
एमएसएनमा एक्सेस पाउन महिनैपिच्छे सब्स्क्रिप्सन लिनुपर्ने हुन्थ्यो । यदि त्यसलाई महिनामा तीन घण्टाभन्दा धेरै प्रयोग गरियो भने अतिरीक्त शुल्क लाग्ने गर्दथ्यो । इन्टरनेट र डायलअप कनेक्सनका ती सुरुवाती दिनहरु थिए । एमएसएन अहिले विभिन्न टेलर एप वा ब्राउजरको माध्यमबाट वेब सर्भिसको रुपमा अस्तित्वमा छ ।
माइक्रोसफ्टले विण्डाेज ९५ मा धेरै मसिनबीच डेटालाई सिंक गर्ने आफंनो आइडियालाई पहिलोपटक बाहिर ल्याएको थियो । माईब्रिफकेसले ल्यापटप र डेस्कटप मसिनबीचको डेटालाई सिंक गर्दथ्यो ।
अहिलेको आधुनिक विण्डोजहरुमा यी सबै क्लाउडमा आधारित भएका हुन्छन् । जसलाई माइक्रोसफ्टको वान ड्राइभ स्टोरेज सर्भिसले सम्भव तुल्याएको हो । साथै माइक्रोसफ्टले विण्डोज ९५ मा युजर प्रोफाइल सपोर्ट फिचर पनि ल्याएको थियो ।
ताकि घरका धेरैजना सदस्यहरुले साइन ईन गरेर लिंक तथा एप्लिकेसनबाट भिन्दाभिन्दै प्रोफाइलहरु बनाउन सकुन् । यदि तपाईं माइक्रोसफ्ट ९५ को नयाँ फिचरबाट खुशी हुनुहुन्न थियो भने तपाईंले माइक्रोसफ्ट प्लस पनि खरिद गर्न सक्नुहुन्थ्यो ।