काठमाडौं । नेपालमा पछिल्लो समय सूचना प्रविधिका विभिन्न शैक्षिक कार्यक्रम सञ्चालित छन् । कतिपय इन्जिनियरिङसँग सम्बन्धित छन् भने कतिपय कम्प्युटर साइन्ससँग सम्बन्धित छन् ।
स्नातक तहमा इन्जिनियरिङतर्फ अधिकांश विश्वविद्यालयले बीई कम्प्युटर सञ्चालन गरिरहेका छन् । विशुद्ध सूचना प्रविधिका पाठ्यक्रम भने कम्प्युटर साइन्सअन्तर्गत तयार गरिएको पाइन्छ । तर पोखरा विश्वविद्यालयले सूचना प्रविधि (आईटी)मै इन्जिनियरिङ गर्न चाहने विद्यार्थीका लागि पृथक कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको छ ।
सन् २००१ मा विश्वविद्यालयले सुरु गरेको बीईआईटी अर्थात ब्याचलर अफ इन्जिनियरिङ ईन इन्फर्मेशन टेक्नोलोजी कार्यक्रम सुरूवात गरेकाे हाे । कम्प्युटर, कम्युनिकेसन र सफ्टवेयर इन्जिनियरिङका काेर्ष समायाेजन गरी याे कार्यक्रम तयार पारिएकाे छ ।
हाल पोखरा विश्वविद्यालयबाट सम्बन्धनप्राप्त ललितपुरका तीन निजी क्याम्पसहरु नेपाल कलेज अफ इन्फर्मेशन एण्ड आईटी (एनसीआईटी), कसमस कलेज अफ म्यानेजमेन्ट एण्ड आईटी र एभरेस्ट इन्जिनियरिङ कलेजमा याे काेर्ष सञ्चालन भइरहेकाे छ ।
साथै निकट भविष्यमा बीईआईटी कार्यक्रम नेपालगञ्जमा पनि विस्तार गर्ने तयारी रहेको एनसीआईटीका क्याम्पस प्रमुख एवं पोखरा विश्वविद्यालय बीईआईटी पाठ्यक्रम विकास समूहका सदस्य निरञ्जन खकुरेल बताउँछन् ।
विज्ञान तथा प्रविधि संकायअन्तर्गत रहेको यो कायर्क्रमले नेपाल इन्जिनियरिङ काउन्सिलबाट समेत मान्यता पाइसकेको बताउँदै उनले याे काेर्ष अध्ययन गरेका विद्यार्थीहरुले आईटी इन्जिनियर ग्राजुएटका रुपमा मान्यता पाउने उनी बताउँछन् ।
अहिलेको समयमा ठूलो सम्भावना बोकेर उदय भइरहेको सूचना तथा सञ्चार प्रविधि उद्योगका आवश्यकतालाई पुरा गर्न याे पाठ्यक्रम तयार पारिएकाे खकुरेल बताउँछन् ।
याे काेर्ष अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीहरुले उच्च माध्यमिक तहमा अनिवार्य विज्ञान विषय पढेको हुनुपर्दछ । प्लस टुमा बायो विषय पढ्नेले समेत यो विषय अधययन गर्न पाउँछन् । तर यसका लागि विद्यार्थीले सबै विषयमा न्यूनतम ‘सी’ ग्रेड ल्याएको हुनुपर्दछ ।
चार वर्षको आठ सेमेस्टरमा पठनपाठन भइरहेको यस विषयमा अध्ययन पुरा गर्न १० देखि ११ लाखसम्म खर्च हुने खकुरेलले जानकारी दिए ।
हाल यस विषय नेपालभर जम्मा तीनवटा कलेजमा मात्र पठनपाठन भइरहेका कारण यसमा विद्यार्थी काेटा १९२ रहेकाे छ । जसमा एनसीआईटीमा ९६ र बाँकी दुई कलेजमा ४८/४८ काेटा रहेको खकुरेलले बताए ।
बीईआईटी विषयमा छात्रावृत्तिको कुरा गर्दा पोखरा विश्वविद्यालयले लिने प्रवेश परीक्षामा शीर्ष अङ्क ल्याउने शीर्ष १० विद्यार्थीले कलेजहरुमा निःशुल्क अध्ययन गर्न पाउँछन् ।
यस्तै कलेजले समेत प्रवेश परीक्षा र उच्च माध्यमिक तहमा राम्रो अङ्क ल्याउने विद्यार्थीलाई ३० प्रतिशतसम्म छात्रावृत्ति दिने गरेको खकुरेलले बताए ।
याे काेर्ष पढेका विद्यार्थी भविष्यमा सूचना प्रविधि उद्याेगमा सहजै बिक्न सक्ने उनले जनाए । उनका अनुसार बीईआईटी अहिलेको समयको माग भएको कारण विद्यार्थीको रुचि पनि बढ्दाे छ । पोखरा विश्वविद्यालयअन्तर्गत वर्षेनि करिब दुई सय विद्यार्थी यस विषयबाट दिक्षित भइरहेका छन् ।