काठमाडौं । सन् २०२४ प्रविधि क्षेत्रमा कार्यरत कर्मचारीका लागि निकै कठिन वर्ष साबित भएको छ । लेजअफ डट एफवाईवाईका अनुसार यस वर्ष विश्वभरका ५४२ प्रविधि कम्पनीले एक लाख ५१ हजार बढी कर्मचारीलाई कामबाट निकालेका छन् ।
विश्वविख्यात कम्पनीदेखि साना स्टार्टअपले आर्थिक मन्दी र आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई)को प्रगतिका कारण कार्यक्षेत्रलाई नयाँ ढङ्गले प्रस्तुत गर्न रोजगारी कटौती गरेका हुन् ।
यस वर्षको कर्मचारी कटौतीमा प्रविधि क्षेत्रमा ठूला नाम भएका कम्पनीले प्रमुख भूमिका खेले । यस सूचीमा टेस्ला, इन्टेल, डेल, मेटा, अमेजन, गुगल र माइक्रोसफ्ट समावेश छन् । त्यसमध्ये इन्टेलले करिब १५ हजार रोजगार कटौती गर्यो । यो भनेको कम्पनीको कूल कर्मचारीको झन्डै १५ प्रतिशत हो । आम्दानी बढाउन सङ्घर्ष गरिरहेको यस कम्पनीले खर्च कटौतीका लागि कर्मचारी निकालेको जनाइएको छ ।
त्यस्तै टेस्लाले २० हजार र अमेजनले १४ हजार कर्मचारीलाई २०२४ मा जागिरबाट निकालेको छ । दिग्गज प्रविधि कम्पनी डेलले पनि यस वर्ष साढे १२ हजार रोजगारी कटौती गरेको छ । त्यस्तै गुगलले पनि यस वर्ष धेरैलाई प्रभावित गर्यो ।
विशेषगरी यसको क्लाउड डिभिजनमा गम्भीर प्रभाव परेको छ । एप्पलले डिजिटल सेवा समूहमा करिब सय पद कटौती गरेको छ भने माइक्रोसफ्टले ‘एक्टिभिजन ब्लिजार्ड’ नामक कम्पनीलाई स्वामित्वमा लिएपछि आफ्नो गेमिङ डिभिजनबाट ६५० कर्मचारीलाई कामबाट हटाएको छ ।
लगातार बढ्दै गएको एआईको लहर पनि रोजगारी कटौतीको प्रमुख कारणहरूमध्ये एक बनेको छ । उदाहरणका लागि टिकटकले कन्टेन्ट मोडेरेसनमा एआई प्रयोग गरेपछि मलेसियामा सयौं कर्मचारीहरूलाई हटाएको थियो । यसले अटोमेसनबाट सुरक्षित मानिएका पहिलो लाइनका कर्मचारीहरूमा असुरक्षाको भावना उत्पन्न गराएको छ ।
२०२४ मा धेरै कम्पनीहरूले धेरैलाई जागिरबाट हटाए । यसले कम्पनीहरूले नयाँ प्रविधि ल्याउँदा पनि मानिसहरूको जागिर बचाइराख्न ध्यान दिनुपर्छ भन्ने देखाएको छ ।
ठूला प्रविधि कम्पनीले नयाँ चीज बनाउन र ठूला निर्णय गर्न धेरै जिम्मेवारी लिन्छन् । तर ती निर्णयले मानिसको जीवनमा असर पुर्याइरहेको हुन्छ । यसले ‘के भविष्यमा प्रविधिसँग सम्बन्धित काम सुरक्षित रहन्छन् ?’ भन्ने प्रश्न सिर्जना गरेको छ ।