काठमाडौं । नेपालको साइबर सुरक्षाको क्षेत्रमा परिचित कम्पनी नाम हाे, ‘भैरव टेक्नोलोजी‘ । कम्पनीले यो औपचारिक नामसहित विगत चार वर्षदेखि साइबर सुरक्षाको क्षेत्रमा काम गर्दै आएको छ ।
भैरव टेक्नोलोजी एउटा यस्तो साइबर सुरक्षा फर्म हो, जसले साइबर अपराध रोक्न, डेटा संरक्षण गर्न र सुरक्षा जोखिमहरू न्यूनीकरणका साथै साइबर सुरक्षा अडिट, आईएस अडिट, साइबर सुरक्षा परामर्श लगायतका कामहरू गर्दै आएको छ ।
यसका साथै कम्पनीले साइबर सुरक्षा सम्बन्धी देशका विद्यमान स्थितिलाई लिएर विविध प्रतिवेदन पनि सार्वजनिक गर्दै आएको छ ।
देशको भौतिक सुरक्षामा क्रियाशील सैनिक परिवारमा हुर्केका विजय लिम्बूले साइबर सुरक्षाको बाटो समाते । सुरक्षा आखिर सुरक्षा नै थियो ।
सिंगापुर र बेलायती सैनिक तथा प्रहरीको घरमा जन्मेका विजय साथीको लहलहैमा लागेर प्रविधिको क्षेत्रमा आइपुगे । पछि उनले सरोज लामिछानेसँग मिलेर सन् २०१९ मा भैरव टेक्नोलोजी स्थापना गरे ।
गोर्खालीको काम नै सुरक्षा गर्ने भन्ने विरासतलाई नै आधार बनाएर उनले आफ्नो कम्पनीको नाम समेत भैरव राखे । ‘साइबर डिफेन्डर फ्रम ल्यान्ड अफ गोर्खा’ भन्ने नारासहित भैरव साइबर सुरक्षाको क्षेत्रमा सक्रिय छ ।
कम्पनीको उद्देश्य
कुनै पनि स्टार्टअप कम्पनी स्थापना हुँदा कुनै एउटा मूल मन्त्रका साथ अगाडि बढ्ने गर्छ । त्यसै अनुरूप भैरव टेक्नोलोजीले देशको साइबर सुरक्षाको क्षेत्रमा काम गरिरहेको छ ।
कम्पनीको मुख्य उद्देश्य भनेको साइबर असुरक्षा न्यूनीकरण गर्नु हो । साथै भैरवले साइबर सम्बन्धी जोखिमहरूलाई निर्मूल गर्ने लक्ष्य समेत राखेको छ ।
कम्पनीको व्यावसायिक मोडेल
कम्पनीले हाल विशेष गरी चार ओटा व्यवसायिक मोडेलमा काम गरिरहेको छ । अन्य कम्पनी तथा संस्थाहरूलाई सब्सक्रिप्सनको आधारमा साइबर सुरक्षाका सेवा प्रदान गर्ने, बिजनेस टु बिजनेस साइबर सुरक्षा मोडेल, साइबर सेक्युरिटी सेवा प्रदायक र साइबर सुरक्षा परामर्शदाताको रूपमा भैरव टेक्नोलोजीले काम गरिरहेको छ ।
सेवाका क्षेत्र
साइबर सुरक्षा आफैमा एउटा बृहत् क्षेत्र भएकाले यसको कामको दायरा पनि निकै फराकिलो छ । आजको दिनमा हरेक क्षेत्रमा साइबर सुरक्षाको आवश्यकता छ ।
भैरव टेक्नोलोजीले पनि आवश्यकता अनुसार त्यसैगरी आफ्नो दायरा बढाउँदै लगेको छ । कम्पनीले क्षेत्रमा एग्रोटेक, एआई, मसिन लर्निङ, डिप लर्निङ, बिग डेटा, एप्लिकेसन, डेटा, क्लाउड, होस्टिङ, डिजिटल मार्केटिङ, इकमर्स तथा शिक्षा लगायत रहेका छन् ।
यससँगै कम्पनीले विद्युतीय सवारी, फिनटेक, ग्याजेट, गेमिङ, ग्राफिक्स, एनिमेसन, भीएफएक्स, स्वास्थ्य तथा इन्टरनेट, रोबोटिक्स, सफ्टवेयर, टेलिकम, वेब तथा एप डेभलपमेन्टसँगै विविध आउटसोर्सिङका क्षेत्रमा पनि काम गर्दै आएको छ ।
१. साइबर सेक्युरिटी अपरेसन सेन्टर एज अ सर्भिस (सीएसओसी)
यो सब्सक्रिप्सनमा आधारित सेवा हो । कम्पनी तथा संस्थाहरूले आफ्नो प्रणालीको सुरक्षाका लागि सब्सक्रिप्सनको आधारमा भैरव टेक्नोलोजीबाट सेवा लिन सक्छन् ।
यसअन्तर्गत भैरवले ग्राहक कम्पनीको साइबर सुरक्षाका लागि चौबीसै घण्टा काम गरिरहेको हुन्छ । यसमा कम्पनीका साइबर चुनौती निगरानी गर्ने, कुनै समस्या पत्ता लागेमा त्यसको समाधान गर्ने लगायतका कामहरू पर्दछन् ।
२. पेनिट्रेसन टेस्टिङ
पेनिट्रेसन टेस्टिङ भनेको कुनै कम्पनी वा संस्थाको प्रणाली ह्याक भएमा सो समस्या पत्ता लगाएर त्यसलाई समाधान गर्ने काम हो । यसमा भैरव टेक्नोलोजीले विभिन्न कम्पनीको प्रणाली, नेटवर्क, डिभाइस तथा एपहरू ह्याक भएमा अथवा ह्याकरले आफ्नो पहुँच बनाएर उत्पन्न गरेका समस्यालाई पत्ता लगाएर समाधान गर्ने काम गर्दछ ।
३. गभर्नेन्स, रिस्क एन्ड कम्प्लायन्स
यो सेवा अन्तर्गत कम्पनीले विभिन्न सेवाप्रदायक कम्पनीको संवेदनशील डेटालाई सुरक्षा दिने तथा कम्पनीको सम्पूर्ण सूचना प्रविधिको पूर्वाधारलाई सुरक्षा दिने काम गर्छ ।
४. आईएस अडिट
भैरवले दिने महत्त्वपूर्ण सेवाहरू मध्ये आईएस अडिट पनि एक हो । यसलाई इन्फरमेसन टेक्नोलोजी अडिट अथवा इन्फरमेसन सिस्टम अडिट पनि भन्ने गरिन्छ । भैरवले कम्पनी वा संस्थाहरूको सूचना प्रविधि पूर्वाधारको अडिट तथा परीक्षणको काम गर्छ ।
कम्पनीका उत्पादन
१. साइबर थ्रेट मनिटरिङ सिस्टम (सीटीएमएस)
साइबर थ्रेट मनिटरिङ सिस्टम (सीटीएमएस) भैरवका मुख्य तीन उत्पादन मध्ये एक हो । यो प्रणालीलाई सेक्युरिटी इन्फर्मेसन एन्ड इभेन्ट म्यानेजमेन्ट (एसआईईएम) को भावी पुस्ताको रुपमा पनि लिने गरिन्छ । यो प्रणालीले कम्पनी तथा संस्थाहरूको अनलाइन गतिविधि व्यवस्थापन, साइबर चुनौतीको पहिचान र सुरक्षा कमजोरीहरू पत्ता लगाउने काममा सहयोग गर्छ । यसले सुरक्षा जोखिम पहिचान गर्ने र त्यसको व्यवस्थापनको लागि आवश्यक काम गर्न सहयोग गर्छ ।
२. ट्रिडेन्ट
कम्पनीको अर्को उत्पादन हो, ट्रिडेन्ट । यो एउटा ‘एड्भान्स क्लाउड साइबर सेक्युरिटी अपरेसन सेन्टर’ हो । जसले नयाँ पुस्ताको प्रणाली सहित साइबर सुरक्षाका कामहरू सञ्चालन तथा व्यवस्थापन गर्छ । यसले दैनिक रुपमा बढिरहेको साइबर सुरक्षा सम्बन्धी जोखिमलाई निगरानी गर्ने, पहिचान गर्ने र प्रतिक्रिया दिने कामलाई व्यवस्थित बनाउँछ ।
३. साइबर साथी
साइबर साथी भैरवको एक जनचेतनामूलक उत्पादन हो । साइबर सुरक्षा सम्बन्धी विविध जानकारीहरू दिने, जनचेतना फैलाउने र यस विषयमा विभिन्न अन्तरक्रिया गर्नका लागि कम्पनीले साइबर साथी नामक एउटा प्लेटफर्म बनाएको छ । यो साइबर सुरक्षा सम्बन्धी जानकारी दिने प्लेटफर्म हो ।
कम्पनीको आर्थिक संरचना
दुई जना संस्थापकको अग्रसरतामा साइबर सुरक्षा फर्म भैरव टेक्नोलोजी स्थापना भएको हो । जसको सुरुवाती पूँजी सात करोड २० लाख रुपैयाँ रहेको थियो ।
विगत तीन वर्षको समयमा कम्पनीले आफ्नो आम्दानी ५० प्रतिशत वृद्धि गरेको सीईओ विजय लिम्बू बताउँछन् । उनका अनुसार अहिले कम्पनीले वार्षिक तीन करोड ९० लाख रुपैयाँ आम्दानी गरिरहेको छ । हाल कम्पनीमा विभिन्न विभागहरूमा गरी कूल ६५ जनाले काम गरिरहेका छन् ।
भावी योजना
कम्पनीले सन् २०२३ सम्म दक्षिण एसियाकै उत्कृष्ट ‘साइबर सेक्युरिटी अपरेसन लिडर’को रुपमा स्थापित हुने लक्ष्य राखेको छ । यससँगै कम्पनीको कामलाई थप गुणस्तर र पारदर्शी बनाउँदै लाने कम्पनीको सोच छ ।